Sabado, Abril 30, 2022

RADIKAL MAGMAHAL: Reflection for 3rd Sunday of Easter Year C - May 1 - EASTER SEASON

Nauuso ngayon ang mga "hugot lines" kung tawagin.  Katulad ng mga "pick-up lines" na sumikat nitong nakaraang mga taon, ang mga banat na "may hugot"  ay nakakatuwang pakinggan sapagkat nakakarelate sila sa maraming katotohanan ng ating buhay.  Halimbawa, sa isang jeep habang naghihintay na makapuno ng pasahero ay biglang may huhugot na: "Puno na nga sa jeep nagpapasakay pa, parang sa love may syota na nga, lumalandi pa!" 

Ngunit natutuwa ako sa mga taong nahihirapang mag-move on.  Heto ang ilang halimbawa ng kanilang mga hugot: "Ang daling matulog, ang hirap bumangon. Ang daling mahulog, ang hirap magmove-on!" "Ang pagmomove-on ay parang estudyante na gumigising sa umaga.  Mahirap pero kailangan!"  "Paano magmove-on? Simple lang... Iwanan ang katangahan. Irampa ang kagandahan!"  

Ngunit ganoon ba talaga kadali ang magmove-on?  Sa ating Ebanghelyo, ay narinig natin ang mga algad na hirap magmove-on pagkatapos ng pagkamatay ni Jesus.  Si Jesus kasi ang inaasahan nilang magpapalaya sa kanila sa kamay ng mga mananakop na Romano.  Siya ang kinikilala nilang Mesiyas, ang hinirang na tagapagligtas, ang pag-asa ng kanilang "bayan".  Ngunit lahat ng ito ay gumuho ng matunghayan nila ang paghihirap at kamatayan ni Jesus sa krus.  Kaya wala ng saysay na magpatuloy pa.  Sa katunayan ay nagdesisyo silang ituloy ang kanilang normal na buhay... ang pangingisda. Dito nagpakita si Hesus sa kanila at muling pinukaw ang kanilang natutulog na pananampalataya! Nang maibulalas ni Juan na "Ang Panginoon iyon!" ay agad-agad na lumusong si Pedro at nilapitan si Jesus.  Hindi makapaniwala ang mga alagad na kapiling nila si Jesus at nakisalo sa kanila.  At dito nga nangyari ang pagtatanong ni Jesus kay Pedro:  “Simon, anak ni Juan, iniibig mo ba ako?” Tatlong beses tinanong ni Jesus si Pedro kung mahal siya nito. Lubhang nasaktan si Pedro sa ikatlong pagtatanong ni Jesus.  Dito makikita nating may "hugot" ang mga katanungang binitawan ng Panginoon kay Pedro. Marahil ay bumalik sa ala-ala ni Pedro kung paano niyang maikatlong ulit na itinatwa ang kanyang Panginoon! Ngunit sa kabila ng karupukan ni Pedro ay nakita ni Jesus ang isang "bato"... matatag, di matitinag, lubos ang katapatan! Kaya nga ibinigay sa kanya ni Jesus ang pamamahala sa kanyang mga "tupa".  Kaya nga ang sagot ni Pedro sa katanungan ni Jesus ay nagtataglay din ng malalim na pinanghuhugutan: “Opo, Panginoon, nalalaman ninyong iniibig ko kayo.”   

May Pedro rin sa bawat isa sa atin. Madaling magkamali, mahina at kung minsan pa nga ay paulit-ulit sa ating kamalian. Ngunit ang Diyos ay naniniwala na mayroon din tayong katatagan, na kaya rin nating maging tapat at umahon sa ating pagkakadapa! Naniniwala ang Diyos na kaya rin nating bumalik at itama ang ating pagkakamali.  Humugot tayo mula sa malaking pagmamahal ng Diyos sa atin. Huwag tayong mawalan ng pag-asa.  Ang Diyos ay hindi nakakalimot sa atin.  Patuloy niyang pinadadaloy ang Kanyang awa at pagmamalasakit lalo na sa mga taong mahihina at makasalanan. Kaya nga ang panawagan din ng ating Santo Papa ay maging mas mahabaging Simbahan tayo sa mga taong naisasantabi ng ating kultura at lipunan.  Magmahal kahit na tayo pinakikitaan ng pagkamuhi.  Magpatawad kahit na hindi naman tayo ang mali.  Suklian ng pag-ibig ang pagkukulang kahit na ng mga taong hind kaiig-ibig.  Bakit natin gagawin ito bilang mga kristiyano?  Sapagkat... mas radikal ang magmahal.

Mag-move on tayo mula sa pagiging self-righteous at mapanghusgang Kristiyano tungo sa pagiging mapagpatawad at mapang-unawang kasapi ng "Katawan ni Kristo."  Ang hugot ng isang Kristiyano ay "ang tunay na Kristiyanong nagmamahal ay parang tapat na estudyanteng nag-eexam.  Kahit nahihirapan na, hindi pa rin tumitingin sa iba!"  Sa kabila ng maraming paghihirap sa ating buhay, huwag sanang mawala ang ating pagtingin kay Kristo.  Siya na larawan ng pagmamahal at awa ng Diyos ang ating inspirasyon para makapag-move on sa pagiging makasarili at mapagmataas.  Maging tapat tayong mga Kristiyano sa pagmamahal ni Kristo sa atin. Sapagkat sa Krisitiyanong TAPAT ay aangat ang kabanalan ng lahat!  

Sabado, Abril 23, 2022

PAG-AALINLANGAN AT PAGTITIWALA: Reflection for 2nd Sunday of Easter Year C - April 24, 2022 - Easter Season

Ngayong kasalukuyang panahon na laganap ang "fakenews" at mga maling impormasyon ay hindi masamang pairalin ang kaunting pagdududa bago natin paniwaalaan ang ating mga naririnig, nababasa at napapanood.  Lalo na't lumalapit na naman ang eleksiyon at may mga ilan-ilan na namang kandidato ang gagamit ng mga mabulaklak na pananalita at mga pangakong malayo sa katotohanan. May mga ilan-ilan na maninira ng pangalan at pagkatao ng kanilang katunggali maipanalo lamang ang sarili sa halalan.
Kaya nga't kinakailangan ang maging mapanuri, kilatisin ang kanilang mga salita, at bakit hindi, magkaroon ng kaunting pagdududa at hanapin ang katotohanan.  Dahil pasasaan ba't lalabas din ang katotohanan.  Makikita natin ang kanilang tunay na pagkatao sa huli.

May kuwento ng isang matandang pari na kinaiinisan ng kanyang mga kasama sa isang religious community. Lagi siyang naninigaw, nagagalit, namumumuna at aburido. Samakatuwid, isa siyang "pain in the ass" para sa kanila. Minsan, ang paring ito ay dumalo sa isang Retreat at doon ay naunawaan niya na kailangan niyang baguihin ang kanyang masamang pag-uugali.  Pagkauwi niya sa kanyang community ay agad siyang naglagay ng isang karatula sa labas ng pintuan ng kanyang kuwarto. Ito ang nakasulat: "The old man who once resided here is no longer alive! He is dead and was buried!" Hindi makapaniwala ang mga nakabasa nito. Marami sa kanila ang nagduda sa kanilang nabasa. Good news ba ito o fake news? Ngunit totooo nga, isang "bagong" pari ang nakita sa matandang iyon. Hindi na naninigaw. Hindi na aburido. Hindi na nagagalit. Ok na sana ang mga unang araw ngunit pagkatapos ng ikatlong araw ay laking pagkadismaya nila sapagkat unti-unti ay muling bumalik ang masamang pag-uugali ng matandang pari. Nanunumbat na na naman siya! Naninigaw! Aburido! Kayat sa inis ng isang niyang kasamang pari ay kumuha ito ng marking pen at may isinulat sa karatulang nakasabit sa kanyang pinto. Ganito na ngayon ang nakasulat: "The old man who once resided here is no longer alive. He was dead and was buried..." pero may karugtong "... and on the third day he rose again!" 

May katwiran ngang magduda ang kanyang kasama kung ganoon ang asal ng taong iyon. Natural lang ang magduda!  Kahit nga nga tayo ay laging naghahanap muna ng katibayan bago paniwalaan ang isang bagay. "To see is to believe!"  Maging ang mga alagad ay napuno ng pagdududa sa muling pagkabuhay ni Hesus. Lalo na si Tomas na wala noong si Hesus ay unang nagpakita sa kanila. Ngunit pinawi ni Hesus ang pagdududang ito at pinalitan ng isang malalim na pananampalataya: "Doubt no longer but believe!" 

Ito dapat ang bunga ng Muling Pagkabuhay ni Hesus sa atin: Isang malalim na pananampalataya!  Isang pananampalataya na hindi nababatay sa kung ano ang nakikita o ebidensiya.  Kapag nahaharap tayo sa matinding krisis sa ating buhay tulad ng kapag may namatay sa pamilya o may malubahang karamdaman ang ating mahal sa buhay, nawalan ng trabaho o bumagsak sa examination, iniwan ng mahal sa buhay o bigo sa pag-ibig... kapag nagdududa tayo sa pag-ibig ng Diyos sa atin ay alalahanin natin ang mga kataga ni Hesus: "Blessed are those who do not see and yet believe..." 

Kapag humaharap ang ating mundo sa maraming pagsubok tulad ng mga kalamidad, digmaan, karahasan, pag-aalipusta, pag-uusig, pagbaluktot sa mga katotohanang ating pinaniniwalaan at pinahahalagahan bilang mga Kristiyano at Pilipino, ay hinahamon tayo ni Jesus na huwag magduda sa Kanya.  Siya na nananaig sa kamatayan ay ang Diyos ng awa at habag na nagpapadama ng kanyang walang hanggang pagmamahal at nagsasabing hindi niya tayo pababayaan.  

Ang ikalawang Linggo ng Muling Pagkabuhay ni Jesus ay ang itinakda ring Kapistahan ni Kristo, Hari ng Banal na Awa o mas kilala sa ingles na "Divine Mercy".  Ang Kapistahang ito ay itinalaga ni St. Pope John Paul II noong taong 2000 sa okasyon ng pagiging santa ni St. Faustina Kowalska, isang madre na pinagkalooban ng natatanging biyayang pagpahayagan ni Jesus bilang Hari ng Banal na Awa. Kung isa ka sa mga nagdarasal ng 3 o' clock Habit ay isa ka rin sa mga nagpapalaganap ng debosyong ito sapagkat ang pinakalayunin naman ng debosyon ay upang ipahayag sa buong mundo ang isang mensahe: na ang Diyos ay maawain at mahal niya ang sangkatauhan.  Siya ang Diyos na may malasakit at nagmamahal sa ating lahat!  Kaya sa kapistahang ito ng kanyang Banal na Awa ay pairalin at ugaliin natin ang magtiwala sa kanyang kabutihan.  Sa maraming pagdududa sa ating buhay lagi nating sambitin: "Lord Jesus, I trust in you!" 

Sa halip na pagharian tayo ng takot at pag-aalinlangan, sikapin nating palalimin ang ating pagtitiwala sa Diyos.  Tayo ay tinatawagan ng ating Panginoong Hesus na maging tagapaghatid ng awa at pagmamahal ng Diyos sa iba.  Ang isang Kristiyano ay nagsasalamin ng mukha ni Kristo sa kanyang kapwa.  "A Christian is one who mirrors God's goodness and mercy."  Ito ang dahilan kung bakit tayo dapat magdala ng awa at malasakit ng Diyos.  Ito ang ibig sabihin ng pagiging tulad ni Kristo!


Linggo, Abril 17, 2022

EASTER GOOD NEWS: Reflection for Easter Sunday Year C - April 17, 2022 - EASTER SEASON

HAPPY EASTER! Isang maligayang pagbati ng Muling Pagkabuhay ng Panginoon sa inyong lahat!
Tunay ngang ang Panginoong Hesus ay muling nabuhay! Hindi ito fakenews ha? Isa ka na rin ba sa mga nabibiktima ng FAKE NEWS?  Kung ikaw ay nagbababad sa Facebook, Tiktok, YouTube at nakagawian mong magbasa ng balita gamit ang internet, malamang ay isa ka rin sa mga nagayuma na ng mga maling balita na ang intensiyon ay manlinlang at maisulong ang mga maling propaganda. Mag-ingat ka! Baka isa ka na sa mga nabiktima nila!

Isang fakenews din ay ang sabihing matatalo ng kadiliman ang liwanag.  Kailanman ay hindi magagapi ng kadiliman ang liwanag.  Hindi magagapi ng masama ang mabuti.  Hindi mapapasailalim ng kamatayan ang buhay!  Ang Muling pagkabuhay ni Kristo ang liwanag na sumakop sa kadiliman ng kasalanan!  Hindi nagtapos sa kamatayan ang buhay ni Jesus... S'ya ay Muling Nabuhay! Si Hesus ang liwanag na sumakop sa dilim!  

Hindi inaasahan ng mga alagad ang mangyayari pagkatapos ng kanyang kamatayan.  Ang akala nila, siya ay patay na. Tapos na ang lahat. Naglaho na ang kanilang pag-asa. Kaya nga't ang hinila ni Maria Magdalena ay ninakaw ang katawan ni Jesus ng makita niyang nabuksan ang pinto ng libingan.  Tumakbo si Pedro ang alagad na minamahal ni Jesus.  Bagamat naunang pumasok si Pedro sa libingan ay ang alagad na minamahal ni Jesus ang nakakita at nanampalataya a siya ay muling nabuhay! Hindi siya nagpadala sa fake news at pinaniwalaan niya ang GOOD NEWS ng Muling Pagkabuhay ng Panginoon!  

Ang libingang walang laman ay dapat magpaalala sa atin na Siya ay buhay!  Si Jesus ay muling nabuhay upang hanguin din tayo sa dilim ng kamatayan ng ating mga kasalanan. Magalak ka! Niligtas ka na ng Diyos! Tinubos ka na ng kanyang kamatayan at pagkabuhay na mag-uli... magpupumilit ka pa rin ba sa masasama mong hilig at pag-uugali? Magtitiis ka pa rin ba sa kadiliman? 

Ang pagsariwa sa ating binyag ay isang mahalagang bahagi ng pagdiriwang ngayon.  Ang tubig ng binyag ay dapat magpaalala sa atin ng ating pagtawid sa dagat ng pagkakasala kung paanong ang mga Israelita ay tumawid sa dagat ng pagkakaalipin. Ang pagtatakwil sa sa demonyo at sa kanyang masasamang gawa at ang ating pagpapahayag ng pananampalataya sa Diyos ay nagpapakita ng ating pagnanais na tumawid mula sa kadiliman patungo sa liwanag. Tapos na ang gabi. Simula na ng liwanag. 'Wag tayong matakot. Si Kristo ay muling nabuhay upang ipakitang "mga anak tayo ng kaliwanagan." Ito ang tunay na GOOD NEWS at hindi FAKE NEWS. 

Linggo, Abril 10, 2022

MAHAL AT BANAL NA ARAW: Reflection for PALM SUNDAY - PASSION SUNDAY - Year C - April 10, 2022 - HOLY WEEK 2022

Sinisimulan natin ngayon ang SEMANA SANTA o ang MGA MAHAL NA ARAW.  Nagsisimula ito sa pagdiriwang ng Linggo ng Palaspas o Palm Sunday na kung saan ay gingunita natin ang marangyang pagpasok ni Jesus sa Jersalem at ang mainit na pagtanggap ng mga tao roon kay Jesus bilang "Anak ni David" o ang kanilang tagapagligtas.  Tinatawag din itong "Passion Sunday" sapagkat sa araw na ito ay sinisimulan natin ang "Passion Week" na kung saan ay pagninilayan natin sa buong linggong ito ang misteryo ng paghihirap at pagkamatay ni Jesus.  Sa katunayan ay binasa na natin ng maaaga ang pasyon ng kanyang paghihirap sa ating Ebanghelyo.  

Bakit nga ba MAHAL at hindi BANAL ang tawag natin?  Hindi ba Holy Week ang tawag natin sa ingles? Bagama't mas tama ang pagsasalin sa tagalog na "Banal", ay naangkop din naman, sa aking palagay, ang pagsasalin at paggamit natin sa salitang "Mahal".  May kuwento na minsan daw ay may isang magnanakaw na pinasok ang bilihan ng mga alahas ng madaling araw.  Nagawa niyang makapasok sa loob na pinaglalagakan ng mga alahas ngunit sa halip na nakawin ang mga alahas ay pinagpalit-palit niya ang mga presyo nito.  Ang mga mamahaling alahas ay naging mura ang halaga at ang mga pekeng alahas naman ang naging mahal ang presyo.  Kinaumagahan ay bumalik ang magnanakaw at binili ang ang mga mamahaling alahas sa murang halaga... ang mahal naging mura... ang mura naging mahal!  

Kung ating titingnan ay ganito rin ang nangyayari sa pagdiriwang natin ng Semana Santa, ang mga Mahal na araw ay nagiging "mumurahin".  Hindi na nabibigyang halaga.  Kapag sinabi mong "mahal"  maari mong ipakahulugang "something of great value" o "precious". Para sa ating mga Kristiyano ay MAHAL ang mga araw na itong darating... sapagkat sa mga araw na ito ay pagninilayan natin ang pagtubos sa atin ni Jesus sa pagkakaalipin sa kasalanan sa pamamagitan ng kanyang paghihirap, kamatayan at muling pagkabuhay! "Of great value" sapagkat tinubos tayo ni Jesus sa halagang hindi maaaring tumbasan ng salapi kundi sa pamamagitan ng kanyang katawan at dugo!  

Ang "MAHAL" din ay nangangahulugang "close to our hearts o dear to us." Naaangkop din ang pakahulugang ito sapagkat ang mga araw na ito ay nagpapakita sa atin ng walang hangang pag-ibig ng Diyos na nag-alay ng kanyang bugtong na Anak upang tayo ay maligtas. Nakakalungkot sapagkat maraming tao ngayon ang ginagawang "cheap" o mumurahin ang mga araw na ito!  Katulad ng nangyari sa kuwento ay hindi na natin nakikita ang mga tunay na mahalaga sa mga araw na ito.  Sa halip na magnilay at manalangin ay pinagpapalit natin ang "presyo" sa mga walang kabuluhang bagay.  Sa halip na magbisita Iglesya ay beach resort ang binibisita. Imbis na magpunta ng Simbahan at magdasal ay natutulog ng buong araw . Imbis na magnilay at manalangin ay nanood ng sine. Kapag ganito ang ginagawa natin ang mahal ay ginagawa nating mumurahin!  Sana ay maibalik natin ang tunay na pakahulugan ng mga araw na ito. 

Simula sa Lunes ang tawag natin sa mga araw na ito ay Lunes Santo, Marters Santo, Miyerkules Santo, Huwebes Santo at Biyernes Santo... dapat lang sapagkat "Banal" ang mga araw na ito. Banal sapagkat "mahal" ang pinuhunan ng Diyos... walang iba kundi ang kanyang bugtong na Anak. Ang mga pagbasa ngayon ay nag-aanyaya sa ating magnilay sa pagpapakasakit at pagkamatay ni Jesus. Kaya nga ang tawag din sa pagdiriwang ngayon ay "Passion Sunday" o Linggo ng Pagpapakasakit ng Panginoon. Sa mga araw an ito ay subukan nating maging seryoso sa ating buhay panalangin at paggawa ng mga sakripisyo. Makiisa tayo sa mga espirituwal na gawain ng ating parokya. Huwag nating sayangin ang pagkakataong ibinigay ng Simbahan upang palalimin ang ating buhay kristiyano. Baka matapos ang mga Mahal na Araw na hindi natin ito nabibigyan ng sapat na pagpapahalaga. Sayang! Tandaan natin ang sinabi ni San Pablo na "kung mamatay tayong kasama ni Kristo tayo rin ay makakasama niya sa kanyang muling pagkabuhay."

Sabado, Abril 2, 2022

MAPANGHUSGA: Reflection for 5th Sunday of Lent Year c - April 3, 2022 - 500 YEARS OF CHRISTINANITY - LENTEN SEASON

Ang ikalimang Linggo ng Kuwaresma ay tinatawag din sa ingles na "Passion Tide."  Kung papasok kayo sa simbahan sa panahong ito ay makakakita kayo ng kakaiba... mga estatwang nababalutan ng telang kulay lila (violet).  Ang mga estatwang ito, maliban sa krusipiho, ay mananatiling nakatakip hanggang bago sumapit ang Pasko ng Pagkabuhay ng Panginoon. Bakit dapat silang takpan? 

Ginagawa ang pagtatakip sa mga estatwa upang bigyan tayo ng kakaibang pakiramdam sa nalalapit na mahahalagang araw na ating ipagdiriwang.  Hindi lang kakaibang pakiramdam ang ibinibigay nito kundi pati na rin ang pag-aasam na sana ay dumating na agad ang pagdiriwang ng muling pagkabuhay ni Jesus upang muli nating masina6an ang mga imahaeng nagtataas ng ating pananampalataya sa Diyos.  Ngunit higit sa lahat ay upang mas higit nating maituon ang ating sarili sa paghihirap ni Jesus lalo na sa mga pagbasang ating maririnig habang lumalapit na ang mga Mahal na Araw.  Katulad na lang ng magandang pagbasa ngayong Linggo. Kung paanong noong nakaraang Linggo ay hinikayat tayong maging maawain katulad ng ating Ama, ngayon naman ay hinihikayat tayong maging "maunawain" sa ating kapwa at iwasan natin ang agad-agad na panghuhusga.  

May nakakatuwang kuwento tungkol sa mag-amang lumuwas sa bayan kasama ang kanilang alagang "patpating" kabayo.  Natural na pinasakay ng tatay ang anak sa kabayo dahil may kalayuan ang paglaalkabay.  Ngunit ng makita sila ng mga tao ay agad nakarinig sila ng pagpuna.  "Wala namang utang na loob at paggalang ang batang ito sa kanyang ama.  Nakita na niyang matanda na ang kanyang ama at pinaglalakad niya ito.  Bakit hindi niya pasakayin sa kabayo?"  Nang marinig ito ng dalawa ay agad nagpalit sila ng puwesto.  Ngunit nakarinig uli sila ng pagpuna.  "Tingnan mo ang matandang ito. Walang pagmamalasakit sa anak!  Bakit hindi siya ang maglakad? Kawawa naman ang bata!"  Sa huli, nagdesisyon silang pareho na lang silang sumakay sa kabayo.  Ngunit ng makita ito ng mga tao ay awang-awa nilang sinabing: "Kawawang kabayo... masyadong pinahihirapan ng mag-ama!  Ang payat-payat na nga pareho pa nilang sinasakyan!" At ang sumunod na eksena... buhat-buhat ng mag-ama ang kabayo!  

Kung minsan ay napakadali nating pumuna at manghusga sa ating kapwa. Napakadali sa atin ang manuro ng kapwa sa tuwing sila ay nagkakamali upang malaman lamang natin sa huli na sa tuwing tayo ay nanunuro ay tatlong daliri ang nakaturo sa atin na nagsasabi na ikaw din ay nagkasala!  May paliwanag ang mga Griyego dito sa kanilang "Mythtology".  Tayong mga tao daw ay ipinanganak na may dalawang sakong nakasabit sa ating katawan.  Isa sa harap na laman ang mga pagkakamali ng ating kapwa at isa sa likod na ang laman naman ay ang ating sariling mga pagkakamali.  Kaya raw ang tao ay mapanghusga sapagkat nakikita niya lang ang pagkakamali ng iba na nasa kanyang harapan ngunit hindi niya makita na may mga pagkakamali pala siyang nakasabit sa kanyang likuran.  Tayong mga tao nga naman!  Lagi nating napupuna ang pagkukulang at pagkakamali ng ating kapwa.  Ang masaklap pa ay ito ang nagiging paboritong laman ng ating mga usapang "Tolits" at "Marites".

Bago pa lamang dalhin ng mga Pariseo kay Jesus ang babaeng nahuling nakiapid ay hinusgahan na nila si Jesus na kalaban ng kanilang "relihiyon". Hinusgahan rin nila ang babaeng nahuling nakiapid na makasalanan na dapat mamatay ayon sa batas ni Moises.  Nais nilang siluin si Jesus upang may maiparatang sila sa kanya.  Kapag ipinagtanggol niya ang babaeng makasalanan ay malinaw na nilalabag niya ang kautusan.  Kapag hinayaan niya naman itong batuhin ay wala huwad ang kanyang pagmamahal sa mga inaapi. 

Iwasan natin ang manghusga! Ito rin ang nais ni Jesus na baguhin natin sa ating mga sarili. Bago natin patawan ng paghuhusga ang iba ay tingnan muna natin ang ating mga sariling kakulangan at pagkakamali: "Sino man sa inyo na walang kasalanan ang siyang maunang bumato sa kanya." Wala ni isa ang naiwan sa mga humuhusga sa babae... lahat ay umalis.  Ang Diyos natin ay Diyos na mahabagin at mapagpatawad... hindi Diyos na mapanghusga. Ang sabi ni Jesus sa babae noong nagsilisan na ang mga taong umaakusa sa kanya ay: "Hindi rin kita parurusahan. Humayo ka, at huwag ng magkasala!"  

Kung nagagawa tayong kahabagan ng Diyos sa kabila ng ating mga pagkakasala, tayo rin sana ay matutong magpakita ng habag sa iba at iwasan ang panghuhusga.  "Who am I to judge?"  ang sabi ng ating Santo Papang si Pope Francis.  Lahat naman tayo ay makasalanan.  Sinasabi ng ating pananampalataya na matuto tayong tumanggap at hindi nagtataboy sa iba.  Na dapat tayo ang lumalapit sa kanila at hindi nagkokondena!

Huwag nating sanayin ang ating sarili na laging nakaturo ang daliri sa pagkakamali ng iba sapagkat hindi nakikita kung minsan na tatlong daliri pala ang nakaturo sa atin.  Huwag na huwag nating aakuin ang pagkatao ng mga mapagmataas na nagagawang manalangin sa Diyos habang hinuhusgahan ang kanilang kapwa: "Salamat, Panginoon... hindi ako katulad nila!"  Ano ang sabi ni St. Mother Teresa: "If you judge people, you have no time to love them."

 Matuto tayong umunawa at magpakitang-awa sa ating kapwa.  May mga taong "discrimated" na ang pakiramdam ay hiwalay sila iba at wala silang tinig sa lipunan.  May mga taong mababa ang tingin sa kanilang sarili at tila baga na wala ng pagkakataon para magbago. May mga taong patuloy na natatapakan ang kanilang dangal at dignidad ng mga taong mapanghusga at mapagsamantala.  

Katulad ng ipinakita ni Jesus, ang Simbahan ay para sa mga taong ito.  Misyon ng Simbahan na tanggapin sila at itayo ang kanilang nalugmok na pagkatao.  Ang Simbahan ay itinatag ni Jesus upang ipadama sa mga tao ang awa at pagmamahal ng Diyos.  Kaya nga't tayong mga Kristiyano ay may misyon na tulad ng misyon ni Jesus.  Magdalang-awa upang tayo'y kaawaan. Umunawa upang tayo rin ay unawain.  Magmahal upang tayo rin ay mahalin.  Ipakita natin na tayo ang mga kamay ni Kristo na laging handang tumanggap at umunawa sa mga taong kawawa at kaawa-awa.