DIYOS NA BUHAY AY DIYOS NG BUHAY: Reflection for 13th Sunday in Ordinary Time Year B - June 27, 2021 - YEAR OF MISSIO AD GENTES

Sa kasalukuyang panahon ngayon na kung saan ay laganap ang krimen ay wala na atang pinipili ang masasamang loob.  Kahit nga kaming mga pari ay nalalagay na rin sa panganib kaya nga't lubos ang aming pag-iingat!  Sa kabila nito ay patuloy pa rin kaming mga pari sa pagtupad sa aming tungkulin at dapat naming gampanan ito ng buong katapangan.  May nagkumpisal sa isang pari: "Padre, patawarin mo po ako sapagkat ako'y nagkasala," sabi ng isang lalaking kahina-hinala ang itsura. "Anung nagawa mong kasalanan anak?" tanong ng pari. "Padre, ako po ay nakapatay ng tao. Marami na po akong napatay." Sagot ng lalaki. "Bakit mo nagagawa ito anak?" muling tanong ng pari. "Kasi Father, galit po ako sa mga taong naniniwala sa Diyos. Lahat po sila ay naniniwala sa Diyos. Ikaw, Father... naniniwala ka rin ba sa Diyos?" Pasigaw na tanong ng kriminal. "Naku iho... hindi... minsan lang, pero trip-trip lang yun!" nangangatog na sagot ng pari. hehehe... 

Wala naman talagang gustong mamatay. Ang normal na kalagayan ng tao ay ang maghangad na mabuhay! Kahit ang Diyos mismo ay ninanais na tayo ay mabuhay. "Pagkat ang tao’y hindi nilikha ng Diyos para mamatay, kundi para maging larawan niyang buhay." Kung gayon ay bakit tayo nakakaranas ng kamatayan? Ang kamatayan ay nanggaling sa kasamaan, sa kasalanan. Ito rin ang binigyang diin sa aklat ng Karunungan: "Ngunit dahil sa pakana ng diyablo, nakapasok ang kamatayan at ito ang kahihinatnan ng mga napailalim sa kanya."  

Huwag nating isisi sa Diyos kung bakit tayo nagkasala at pumasok ang parusang kamatayan sa mundo.  GOD IS NOT STUPID!  Tayong mga tao ay pinagkalooban niya ng talino at kalayaan upang piliin ang mabuti sa masama.  Kailanman ay igagalang ng Diyos ang ating kalayaang magdesisyon sa buhay.  Hindi siya nagkulang sa pagpapaalala na "huwag kakainin ang prutas ng puno na nasa gitna ng hardin."  Ngunit dahil na rin sa pagnanais ng taong maging matalino at makapangyarihan tulad ng Diyos, ay nilabag niya ang Kanyang utos.  Dahil dito ay pumasok ang parusang paghihirap at kamatayan na daranasain nating Kanyang mga nilalang.  Ngunit hindi naman tayo lubos na pinabayaan ng Diyos. Agad-agad ay ibinigay Niya ang pangakong kaligtasan sa pamamagitan ng pagsusugo ng Kanyang Anak na si Jesus.  Bagamat tinubos tayo ng Kanyang bugtong na Anak na ating Panginoong Jesus ay hindi niya tinanggal ang kamatayan. Sa halip siya ay nagbigay sa atin ng pag-asa sa harap ng kamatayan! 

Pag-asa ang ibinigay niya kay Jairo ng ang anak nito ay mamatay. Pag-asa ang ibinigay niya sa babaing dinudugo na kaya niyang pagalingin ang kanyang karamdaman. At ang pag-asang ito ay ipinapakita natin sa pamamagitan ng isang malalim na pananampalataya.  Para sa mga taong may pananampalataya ay hindi dapat katakutan ang kamatayan. Tayo ay may pananampaltaya kung tayo ay naniniwala at nagtitiwala na may magagawa si Hesus sa ating buhay.  Kaya nga ang paniniwala, pagtitiwala at pagsunod kay Hesus ay pagpapakita ng ating pag-asa sa Kanya. At papaano ko ipinapakita ang pagsunod sa kanya?  Una ay ang pag-iwas sa kasalanan na dala ng ating masasamang hilig at pag-uugali at pangalawa ay ang paggawa ng kabutihan sa ating kapwa lalong-lalo na sa mga nangangailangan at kapus-palad.  "Faith without works is dead!"  Ito ang paalala sa atin ni Santiago apostol. Totoong kinakailangan ang pananampalataya pang tayo ay maligtas ngunit ito ay pananampalatayang gumagawa.  Faith that works!  Kaya nga hindi hiwalay ang pananampalatayang ipinapahayag natin sa ating bibig sa pananampalatayang ipinapakita natin sa gawa.  Gumawa tayo ng kabutihan habang ang Diyos ay nagkakaloob pa sa atin ng pagkakataon.  Huwag nating sayangin ang buhay na bigay Niya sa atin dahil ito rin ang ating ibabalik sa Kanya. 

Ang ganap na pananampalataya ang magbibigay ng kahulugan sa ating buhay. Ito ang magbibigay ng kasagutan sa maraming katanungan bumabagabag sa ating isipan. Ito ang magbibigay ng lakas ng loob upang maharap natin ang katotohanan ng kamatayan. Sa tuwing tayo ay nagdiriwang ng ating kaaarawan ay pinasasalamatan natin ang Diyos na nagbigay sa atin ng buhay. Ngunit 'wag nating kalimutang ang bawat pagdiriwang ng kaarawan ay paglapit sa ating kamatayan.  Huwag tayong matakot sapagkat ang kamatayang ito ang nagbibigay sa atin ng pag-asang balang araw ay makakamit natin ang tunay na buhay na inilaan ng Diyos para sa atin. Ang ating Diyos ay Diyos na buhay at Diyos ng buhay.  Mabuhay ang Diyos ng buhay! Mabuhay ang Diyos na buhay!

GOD IS IN-CHARGE: Reflection for 12th Sunday in Ordinary Time Year B - June 20, 2021 - YEAR OF MISSIO AD GENTES

Isang kuwento para sa pagdiriwang ng Father's Day: Isang binata ang takot na lumapit sa kanyang tatay: "Itay, puede po ba akong sumama sa party ng mga kaibigan ko mamyang gabi?" Laking pagkagulat niya ng sumagot ang kanyang istriktong tatay: "O sige... malaki ka na. Bahala ka! Basta tandaan mo, may kasunduan tayo... pag ikaw ay masyadong nagpagabi at dumating ka ng pasado alas dose ay makikita mong patay na ang ilaw sa labas ng bahay. Nakakandado na ang pinto. Sa madaling salita... sa labas ka na matutulog!" "Opo itay!" tuwang-tuwang sagot ng anak. Sapagkat first time niyang pinayagan. Nalibang ng husto ang binata sa party at di niya namalayan ang paglipas ng oras. "Naku! Patay! Alas dose pasado na!" Dali-dali siyang umuwi at totoo nga patay na ang ilaw sa labas, nakakandado na ang pinto. Ibig sabihin, sa labas na siya matutulog. Nanlulumo siyang naupo sa tabi pinto ng biglang bumukas ito at nakita niya ang kanyang tatay. "Itay, hindi po ba may kasunduan tayo na pag nahuli ako ay sa labas na ako matutulog? Bakit lumabas pa po kayo?" Sagot ng tatay: "Anak, may kasunduan nga tayo at paninindigan ko yon pero, wala sa ating kasunduan na puede kitang samahan dito sa labas ng magdamag. Anak... magbeer muna tayo!" Sabay labas ng bote ng San Mig Light...  

Ano nga ba ang katangian ng isang tatay?  Kung hahanguin natin sa kuwento ang kasagutan, ang "tatay" ay madisiplina ngunit may puso, may prinsipyo ngunit maunawain, makatarungan ngunit may awa! Ganito rin ba ang mga tatay ninyo?  Marahil ay wala ng lalapit pa sa Diyos bilang ating ama kung ang mga katangiang ito ang ating pagbabatayan.  Saksi ang kasaysayan sa kapangyarihan ng ating Diyos. Siya ang may likha at nagpapairal ng mundo. Siya ang nag-aalaga sa lahat ng kanyang ginawa. Kahit ang kalikasan ay sumusunod sa kanyang utos. Sa unang pagbasa ay ipinahayag ng Diyos kay Job na Siya ay makapangyarihan. Siya ang naglalagay ng hangganan sa buong kalikasan at sa santinakpan.

Ang Diyos ding ito ang nagligtas sa ating sanlibutan!  Tayo ang sumira ngunit siya ang muling nagbalik ng pakikipagtipan na ating tinalukuran.  Ito ay dahilan sa malaking pagmamahal ng Diyos sa atin.  "For God so loved the world that he gave his one and only Son, that whoever believes in him shall not perish but have eternal life." (John 3:16)

Sa Ebanghelyo naman ay makikita natin ang nakakamanghang kapangyarihan ni Jesus. Narinig natin kung papaano Niya pahintuin ang malakas na hangin at alon.  Mahimbing na natutulog si Jesus dala marahil ng pagod at napangunahan ng takot ang mga alagad nang salubungin sila ng malakas na unos na halos ikalubog ng kanilang bangka.  "Bumangon si Hesus at iniutos sa hangin,"Tigil!" At sinabi sa dagat, "Tumahimik ka!" Tumigil nga ang hangin at tumahimik ang dagat.  Dahil dito ay sinidlan ng takot at panggigilalas ang mga alagad.  Ngunit ang mga salitang binitawan ni Jesus ay dapat sapat na upang pawiin ang kanilang mga pangamba: "Bakit kayo natatakot? Wala pa ba kayong pananalig?"  Tunay nga naman na wala silang dapat ipangamba sapagkat si Jesus ang IN-CHARGE sa mga sandaling iyon.  Marahil ay kulang pa nga ang kanilang pananalig sa kabila ng paggawa niya ng maraming himala at pagpapakita ng kanyang kapangyarihan.

Sa ating kasalukuyang panahon ngayon ay angkop na angkop ang mensahe ng ating mga pagbasa ngayong Linggo.   Marahil sa hinaba-haba ng pandemya na ating nararanasan, mahigit kumulang na dalawang taon, ay marami sa atin ang di maiwasang magtanong kung "Natutulog ba ang Diyos?"  Isama na natin ang problema ng kahirapan na patuloy na nararanasan ng ating mundo, ang paulit-ulit na kalamidad na tumatama sa ating bansa, ang karahasang nararanasan ng marami nating kababayan.  Tila baga sinisigaw nito sa atin na: GOD IS NOWHERE!  Ngunit sa mata ng taong may pananampalataya ay iba ang kanyang nakikita. Sa kabila ng kadilimang bumabalot sa ating paligid ay nakakatanaw siya ng liwanag.  Marahil ay hindi ganoon kalaking liwanag, ngunit kahit maliit ay sapat na upang hindi siya magmukmok sa kadiliman.  Para sa taong may pananalig sa kabutihan ng Diyos: GOD IS NOW HERE! 

Ang Diyos ay may pusong mapagmahal.  Nakakaunawa Siya sa ating mga kakulangan at pag-aalinlangan.  May mga sandaling nagdududa tayo sa Kanyang kakayahan. May mga sandaling ang akala natin ay "tinutulugan" Niya tayo dahil sa dami ng suliranin at paghihirap nating nararanasan. Ngunit huwag tayong mag-panic... God is in-charge! Nandiyan lamang Siya. Handa Niya tayong samahan. May pakialam Siya sa ating buhay! Totoo na dapat ay may takot din tayo sa Kanya, ngunit pagkatakot na dala ng pagmamahal. Ang Diyos ay Ama na may malasakit sa ating kapakanan at kinabukasan. Patuloy Niya tayong inaalagaan sa pamamagitan ng pagpapanatili at pagpapalago ng Kanyang mga nilikha.  

May kuwento ng isang barkong naglalayag sa karagatan na hinahanmpas ng malakas na hangin at alon.  Nagkagulo ang mga taong sakay ng barko maliban sa isang batang naglalaro sa isang tabi.  Nilapitan siya at tinanong kung bakit hindi siya natatakot at parang walang pakialam sa mga nangyayari. "Totoy, nasaan ang tatay mo?  Hindi ka ba natatakot?" tanong nila sa bata.  Itinuro lang ng bata ang itaas na bahagi ng barko at sinabi: "Nandoon po siya sa itaas.. ang tatay ko po ang kapitan ng barko!  Bakit po ako matatakot?  Hindi niya ako pababayaan!"

Ang Diyos ang "In-charge' sa ating lahat.  Kaya Niyang patahimikin ang nag-aalburutong hangin at ang mga unos ng ating buhay na nagpapakita ng Kanyang kapangyarihan.  Ngunit tayo rin ay "in-charge" sapagkat tinawag Niya tayong pamahalaan ang mundo at ang ating buhay ng may pananagutan at pagmamahal.  Sa pagdiriwang ngayon ng "Fathers' Day", ating pagtiwalaan ang Diyos na hindi nagpapabaya sa atin at maging mga tatay din tayo na may pananagutan sa ating pamilya at sa mundong ating tinuturing na tahanan.

 Happy Fathers' Day sa inyong lahat!

MALILIIT NA KABUTIHAN: Reflection for 11th Sunday in Ordinary Time Year B - June 13, 2021 - YEAR OF MISSIO AD GENTES

Si Jesus ay magaling  na guro.  Kakaiba siya sa mga guro ng kanyang panahon.  Kaya nyang kausapin ang mga taong dalubhasa sa batas at ang mga taong walang pinag-aralan.  Simple ang kanyang istilo.  Kahit na sino ay makakaintindi. Gumagamit siya ng mga kuwento sa kanyang pagtututo upang maunawaan siya ng mga tao.  Gumagamit siya ng talinhga na hango sa mga kaganapan ng buhay na tinatawag nating mga "talinhaga" o "parables".  Ang parables ay galing sa salitang griego (parabolein) na ang ibig sabihin ay "itapon".  Kapag si Jessus ay nagkukwento ay itinatapon niya sa mga tao ang mensahe upang sagutin nila ang kanilang mga katanungan sa buhay!  

Sa Ebanghelyo ngayong Linggo ay gumamit siya ng dalawang talinhaga upang ipaliwanag ang Kaharian ng Diyos:  ang binhing inihasik sa lupa at ang butil ng mustasa.  Mahirap bigyan ng pakahulugan ang "kaharian ng Diyos" sapagkat hindi ito kabahagi ng ating kultura.  Marahil ay mayroon tayong mga "tribu" o "balangay" noong panahon ng ating mga ninuno ngunit wala tayong malalaking kaharian.  Ngunit sa kanyang mga nakikinig ay malinaw ang nais "ibato" ni Jesus: na sila ay dapat pagharian ng Diyos tulad ng isang binhi o butil ng mustasa na maaring sa simula ay maliit, halos walang saysay, walang halaga, ngunit sa pamamagitan ng kapangyarihan ng Diyos ay lumalago, lumalaki at namumunga ng kabutihan para sa iba!   

Nabubuhay tayo sa isang "magulong mundo."  Mundong sinasalanta ng maraming kalamidad, nababalot ng kahirapan at karahasan na gawa rin ng tao.  Dahil diyan ay nagdudulot sa atin ang mga ito ng labis na takot at pangamba.  Paano natin maipapalaganap ang paghahari ng Diyos sa ganitong kalagayan?  Bilang mga Kristiyano ay hindi N'ya tayo inaasahang gumawa ng malalaking bagay!  Maliliit na kabutihan ay sapat na upang maipalaganap natin ang Kaharian ng Diyos. "A cup of goodness" lang ang hinihingi Niya sa atin. Isang magandang halimbawa ay ang Pondo ng Pinoy.  Hanggang ngayon ay nakakatanggap pa rin kami sa parokya ng mga bote ng mineral water na punong-puno ng bente-singko sentimos.  Marahil ito ay matiyagang pinuno mula sa bulsa ng mahihirap na tao.  Maliit na halaga na sa katunayan ay walang saysay, insignificant,  ngunit kapag pinagsama-sama ay malaki at malayo ang nararating.  Ang mga baryang ito ang patuloy na nagpapakain sa "Hapag-Asa" ng Caritas Manila.  Nakapagtayo na rin ito ng mga tahanan, at naging pondong pinagkukunan para sa mga proyektong pangkabuhayan ng mga mahihirap.  Hindi malaki ang kinakailangan.  Kahit bata nga ay maaring magbigay dito.  Ngunit katulad ng "butil ng mustasa" sa ating Ebanghelyo ay nakagagawa ito ng mga dakilang bagay.  Ang kundisyon lang sa pagbibigay na ito ay dapat ay tuloy-tuloy.  Kaya nga ang slogan ng Pondo ng Pinoy ay  “Anumang magaling kahit maliit basta't malimit ay patungong langit.”  Ito naman talaga ang ibig sabihin ng paggawa ng kabutihan, hindi lang minsanan.  Kung gagawa tayo ng mabuti gawin natin ng malimit hanggang ating makasanayan at kabahagi na ng ating buhay! 

Sa kasalukuyang panahon ay kailangan talaga nating magpakabuti at gumawa ng mabuti.  Sapagkat ang kasamaan ay lalaganap kung ang mabubuting tao ay tatahimik na lamang, magkikibit balikat at tutunganga!  Tandaan natin na nakakahawa ang kabutihan.  May kasabihan nga sa ingles na: "Good people bring out the good in people".  Hindi ba't nakita natin ito sa mga community pantry na parang mga kabuteng nagsulputan sa iba't ibang panig ng bansa at hanggang ngayon ay nagpapatuloy? Nagsimula ito sa isang ordinaryong mamamayan na ang layunin lang ay makatulong sa kanyang mga kapit-bahay ngunit nakita natin kung paanong ito ay lumaki at lumaganap at nakatulong sa maraming mahihirap ngayong panahon ng pandemya.  Hindi kinakailangang maging mayaman para makatulong sa iba.  Sa katunayan ay maraming karaniwang tao at mahihirap ang nagbibigay ayon sa kanilang kakayahan at nakayanan.  Sa maliit na paraan ay naibsan nito ang gutom ng marami nating kababayan at naipakita nating kaya palang talunin ng paggawa ng kabutihan ang kasamaang dala ng pagiging makasarili at pagiging gahaman.    

Kaya nga dapat lang na ibahagi natin ang kabutihan sa iba.  Pairalin natin ang paggawa ng mabuti.  #sharegoodness!  Mautak tayo sa maraming bagay, lalong lalo na kapag pera at negosyo ang pinag-usapan.  Magpuhunan naman tayo sa paggawa ng kabutihan.  "Goodness is the only investment that never fails!"  Kapag ang bawat isa sa atin ay gagawa lamang ng isang kabutihan kada araw ay unti-unting magliliwanag ang ating madilim na mundo.  Sa halip na sisihin mo ang ibang tao at kahit na ang Diyos sa paglaganap ng maraming kahirapan at kasaman ay tanungin mo ang iyong sarili kung may nagawa ka na bang kabutihan sa iba.  Gumawa ka ng kabutihan at lalaganap ang kabutihan ng Diyos at ang Kanyang paghahari. Tandaan... #SHAREGODSGOODNESS!

SIMBOLO NG PAGKAKAISA: Reflection for the Solemnity of Corpus Christi Year B - June 6, 2021 - YEAR OF MISSIO AD GENTES

Nabubuhay tayo ngayon sa panahon ng mga simbolo o tanda!  Mas madaling makilala ang isang bagay kapag ginagamitan nito.  Kapag nakakita ka ng malaking bubuyog na kulay pula at may sumbrero ay alam mo agad na ito ay Jolibee!  Kapag nakakita ka naman ng lalaking clown o malaking letter M ay alam mo agad na ito ay Mcdo!  Alam nyo bang ang letter M ng McDonald ang isa sa pinakasikat na simbolo sa buong mundo.? Naririyan din ang Nike sign at ang Olympic Rings na kilalang kilala ng marami.  

Sa ating mga Kristiyano may isang tanda na dapat ay alam na alam natin.  Bukod sa tanda ng Krus ay dapat pamilyar na sa atin ang maliit, manipis, bilog at kulay puting tinapay na ating tinatanggap sa Misa - ang Banal na Katawan ni Kristo!  Ang Banal na Eukaristiya ang simbolo ng pagkakaisa nating mga Kristiyano! Kaya nga ang tawag din natin sa Banal na Sakramentong ito ay"Sacrament of Holy Communion". Ang ibig sabihin ng communion ay pagkakaisa: COMMON na, UNION pa!  Ano ang nagbubuklod sa atin sa Sakramentong ito?  Walang iba kundi ang TIPAN na ginawa ng Diyos sa atin sa pamamagitan ng pag-aalay ng Kanyang katawan at dugo! 

Sa Lumang Tipan ang tipanang ito ay isinagawa sa pagwiwisik ng dugo ng susunuging handog sa dambana.  Ang mga tao naman ay sabay-sabay na nagpapahayag ng kanilang pagsang-ayon at pagsunod sa utos ni Yahweh!  Nag-ugat ito sa pagwiwisik ng dugo ng mga Israelita noong sila ay nasa Ehipto at nagpadala si Yahweh ng salot na kung saan ay mamamatay ang lahat ng panganay na lalaki, tao man o hayop.  Ang mga Israelita ay naglagay ng dugo ng kordero, isang batang tupa, sa kanilang mga pintuan at naging tanda ito para sa anghel ng kamatayan na lagpasan ang kanilang mga tahanan at mailigtas sila sa salot na ito.  Kaya tinawag din itong gabi ng pass-over, paglagpas, at ang kanilang pinagsaluhang hapunan ay tinawag na passover meal.

 Sa Bagong Tipan ay may pagdanak pa ng dugo na nangyari. Ngunit hindi na dugo ng hayop kundi ang dugo mismo ng "Kordero ng Diyos" ang iniaalay sa dambana. Sa pag-aalay ni Jesus ng Kanyang sarili sa krus ay ginawa niya ang natatangi at sukdulang pakikipagtipan ng Diyos sa tao! Kaya nga't ang bawat pagdalo sa Banal na Misa ay pagpapanibago ng pakikipagtipan na ito. Hindi lang tayo nagsisimba para magdasal o humingi ng ating mga pangangailangan sa Diyos. Ang Diyos mismo ang nakikipagtipan sa atin sa pamamagitan ng pag-aalok ng Kanyang sarili upang ating maging pagkain at kaligtasan ng ating kaluluwa. 

Kaya nga nga't hindi sapat ang magdasal na lamang sa loob ng bahay kapag araw ng Linggo. Ang pagsisimba gamit ang telebisyon, radio o internet ay for exeptional reasons only!  Isa na diyan ang malubhang sakit o karamdaman at kalagayang imposible kang tumayo at pumunta ng simbahan.  Ngayon ay kasama na rin dito ang Covid19 restrictions para sa ating mga "super seniors" at mga batang pinagbabawalang lumbas ng tahanan.  Sa ganitong mga sitwasyon ay pinapayagan ng Simbahan ang pakikibahagi sa mga on-line at livestreaming masses.  Pero sa mga taong normal naman ang kalagayan at hindi naman pinagbabawalan ay hindi katanggap-tanggap ang ipagpaliban ang pagsisimba sapagkat ito ay pagtanggi sa pakikipagtipan o alok ng Diyos na makibahagi tayo sa Kanyang buhay!

Katulad ng mga Judio sa Lumang Tipan, sa tuwing tayo ay nakikibahagi sa tipanang ito ay inihahayag naman natin ang ating buong pusong pagsunod sa kalooban ng Diyos. Ang Diyos ang nag-aalok ng buhay at tayo naman ay malugod na tumatanggap!  Ito ang bumubuo ng COMMUNION sa pagdiriwang ng Banal na Misa.  At sapagkat nagiging kaisa tayo ni Jesus sa pagtanggap natin sa Kanya sa Komunyon, inaasahan tayo na maging katulad ni Jesus sa ating pag-iisip, pananalita at gawa! Ngunit may higit pang inaasahan sa atin bilang mga miyembro ng Katawan ni Kristo, na sana tayo rin ay maging instrumento ng pagkakaisa sa mga taong nakapaligid sa atin. Tayo ay maaring maging daan ng pagkakaisa at kapayapaan sa pamamagitan ng pagpapatawad, pakikipagkasundo, pang-unawa na maari nating ibahagi sa ating kapwa. 

Sa kasalukuyang panahong ito na kitang-kita at damang-dama natin ang pagkakahiwalay, hidwaaan at alitan, lalo na sa ating lipunang sinisira ng maruming politika, ay hingin natin ang biyaya ng pagkakaisang nagmumula kay Kristo.  Lumalapit na naman ang halalan 2022 kaya't asahan na naman natin ang pagsisiraan, hidwaan kahit sa mga magkakamag-anak, pagkakahiwalay ng mga dating magkakaibigan at huwag naman sanang mangyari na magtutuloy sa pananakit ng kapwa at pagkitil ng buhay ng iba. 

Tanging si Jesus ang makapagbibigay sa ating ng tunay na pagkakaisa! Ang kanyang Kabanal-banalang Katawan at Dugo ang nagbubuklod sa atin bilang iisang katawan. Siya ang SAKRAMENTO NG PAGKAKAISA!  Sa pagtanggap sa Banal na Komunyon ay sumasagot tayo ng AMEN.  Ang pagsasabi nito ay hindi lang pagtanggap kay Jesus sa anyong tinapay.  Pinapahayag din natin ang ating pagtanggap sa ating kapwa sapagkat tayo rin ang bumubuo sa Katawan ni Kristo.  Tanggapin natin ang bawat isa ng may pang-unawa, pagpapatawad at kagalakan.  Tayo ang nagkakaisang Katawan ni Kristo!  Tayo ang sambayanang pinagbuklod ng Banal niyang tipan!  Tayo ang simbolo ng pagkakaisa!